Presidenti i zgjedhur amerikan, Donald Trump ka bërë deklarata të diskutueshme në një seri postimesh në platformën e tij të mediave sociale, “Truth Social”, gjatë festës së Krishtlindjes.
Ai sugjeroi që Shtetet e Bashkuara mund të marrin kontrollin e Kanadasë, Grenlandës dhe Kanalit të Panamasë për arsye ekonomike dhe të sigurisë kombëtare.
Në një prej postimeve, Trump i quajti “ilegale, por me dashuri” aktivitetet e supozuara kineze në Kanalin e Panamasë, duke përmendur kontributin e jetëve amerikane gjatë ndërtimit të këtij kalimi strategjik dhe shpenzimet e mëdha që SHBA ka bërë për mirëmbajtjen e tij. Trump e përshkroi situatën si një padrejtësi ndaj interesave amerikane.
Duke u tallur me kryeministrin kanadez Justin Trudeau, Trump e quajti atë “guvernator” dhe shtoi se Kanadaja do të përfitonte nga ulja e taksave dhe mbrojtja ushtarake nëse do të bëhej pjesë e Shteteve të Bashkuara. “Taksat e tyre do të uleshin me 60% dhe bizneset do të dyfishoheshin,” tha Trump
Ai gjithashtu përmendi se kishte inkurajuar legjendën e hokejit, Wayne Gretzky, të kandidonte për kryeministër të Kanadasë, por Gretzky kishte refuzuar.
Trump përsëriti idenë e tij të mëparshme për blerjen e Grenlandës, duke argumentuar se ishulli më i madh në botë është i domosdoshëm për sigurinë kombëtare të SHBA-së. Ai pretendoi se banorët e Grenlandës do të mirëprisnin praninë amerikane, pavarësisht qëndrimit të kryeministrit të ishullit, Mute Egede, i cili ka deklaruar se “Grenlanda nuk është në shitje.”
Grenlanda, që ka një rëndësi strategjike për shkak të bazës ushtarake amerikane në Thule dhe pozitës gjeografike mes Atlantikut dhe Arktikut, ka një autonomi të konsiderueshme nga Danimarka që prej vitit 1979.
Trump rinovoi kritikat ndaj administrimit panamez të Kanalit të Panamasë, duke akuzuar për tarifa të tepërta dhe duke paralajmëruar për ndikimin kinez në hyrjet e kanalit. Ndërkohë, autoritetet panameze kanë mohuar këto pretendime, duke theksuar se pavarësia e Panamasë dhe administrimi i kanalit janë të pacenueshme.
Kanali i Panamasë, një arterie kritike për tregtinë globale, ka qenë nën kontroll të SHBA deri në vitin 1999, kur administrimi i tij iu kalua Panamasë në bazë të një marrëveshjeje dypalëshe.
Deklaratat e Trump kanë ngjallur debat, me shumë zyrtarë dhe analistë që i kanë cilësuar ato si provokative dhe të pamatura. Kanali i Panamasë dhe Grenlanda mbeten çështje të ndjeshme në marrëdhëniet ndërkombëtare, ndërsa idetë për aneksimin e Kanadasë priten të konsiderohen absurde nga autoritetet kanadeze dhe ndërkombëtare.
Trump nuk ka ofruar plane konkrete për realizimin e sugjerimeve të tij, por postimet e tij janë parë si pjesë e retorikës së tij të zakonshme që synon të provokojë debat dhe të forcojë mbështetësit e tij politikë.
/Euronews Albania/
