Si të zgjidhni lakrën më të shëndetshme dhe cilat pjesë mund të përmbajnë kimikate të rrezikshme?
Sezoni i vjeshtës pothuajse ka filluar, shumica e amvise kanë provuar tashmë recetën më të mirë për turshitë – madje edhe më mirë se ato që blenë, dhe shumë tashmë po “matin” lakrën e re në mënyrë që ta bëjnë turshi brenda pak javësh. Sidoqoftë, perimet dhe frutat “e hershëm” mbartin me vete një rrezik për shëndetin – ato përmbajnë një sasi më të lartë të nitrateve.
Nitratet janë komponime kimike që i shtohen frutave dhe perimeve për t’i bërë frutat të piqen sa më shpejt të jetë e mundur. Problemi është se kur ajo depërton në ushqim, atëherë bëhet e rrezikshme për shëndetin. Në lakrën e re, nitratet grumbullohen më shumë në rrënjë dhe gjethe sipërfaqësore, dhe më së paku në mes të kokës.
Kjo është arsyeja pse ekspertët ju bëjnë thirrje që të mos hani rrënjën fare, të cilën shumë njerëzve u pëlqen ta kafshojnë kur “gërmojnë” kokën para se ta fusin në fuçi dhe të fillojnë turshi. Nëse jeni duke gatuar lakër të ëmbël, sigurohuni që të hidhni gjethet e sipërfaqes, ekziston një mundësi e madhe që të përmbajë nitrate.
Çfarë sasie nitrati është e rrezikshme?
Sipas rekomandimeve të Organizatës Botërore të Shëndetit, marrja “e sigurt” e nitratit është 5 mg në ditë për kilogram të peshës trupore. Pra, për një person që peshon, për shembull, 60 kg, nuk do të jetë problem nëse ai merr 300 mg nitrat përmes ushqimit, që është afërsisht 400 g lakër të freskët (natyrisht, nëse hiqni rrënjët dhe gjethet sipërfaqësore , sasia e nitratit për gram lakër zvogëlohet). Sidoqoftë, ekspertët vërejnë se nuk ka asnjë arsye për t’u shqetësuar, sepse jo çdo kokë lakër “përtypet”. Thjesht duhet të jeni të kujdesshëm me frutat që ushqehen me pleh organik dhe mineral në mënyrë që të rriten më shpejt dhe të jenë më të mëdhenj.
Si të zgjidhni lakrën më të mirë?
Kur zgjidhni lakër, duhet t’i kushtoni vëmendje erës dhe pamjes. Gjethet e jashtme duhet të jenë të paprekura, pa dëmtime, të një forme dhe ngjyre karakteristike (të bardhë, jeshile ose vjollce). Gjethet e jashtme nuk duhet të thahen, dhe me varietetet e bardha dhe vjollce, këto gjethe gjithashtu duhet të “shkëlqejnë”.