Kohët e fundit, ka pasur shumë kërkime që shikojnë lidhjen midis trurit dhe zorrëve. Ne donim të dinim: A ka një lidhje të ngjashme midis zemrës dhe zorrëve? Mjekët pajtohen se me siguri ka dhe kryesisht ndërmjetësohet nga shëndeti dhe ekuilibri i mikrobiomës së zorrëve.
Një fjalë e urtë e famshme thotë se “ju jeni ajo se çfarë hani”. Dhe çdo vit kërkimet e reja vazhdojnë të sugjerojnë se kjo ide në fakt, mund të jetë e saktë, shkruan burimi Medical News Today.
Kohët e fundit, shkencëtarët janë fokusuar në një lidhje të mundshme midis shëndetit të zorrëve dhe atij të zemrës.
Mjekët tashmë rekomandojnë të hani ushqime të shëndetshme për zemrën dhe profesionistët mjekësorë pajtohen se shumë nga korrelacioni midis shëndetit të zemrës dhe zorrëve ka të bëjë me mikrobiomën e zorrëve, duke përfshirë përbërjen e tij dhe një nënprodukt toksik që krijon kur metabolizon disa ushqime.
“Mikrobioma e zorrëve është një bashkësi komplekse prej triliona mikroorganizmash, duke përfshirë bakteret, viruset, kërpudhat dhe protozoarët, që banojnë në traktin tretës të njeriut, kryesisht në zorrën e trashë (kolon), tha Dr. Nathaniel E. Lebowitz, një kardiolog me Qendrën Mjekësore të Universitetit Hackensack në Nju Xhersi.
“Këta mikroorganizma mund të jenë të shëndetshëm ose të pashëndetshëm në varësi të asaj që ne i ushqejmë. Nëse ato janë të pashëndetshëm, të gjitha sistemet e trupit tonë mund të prishen. Ashtu si ne varemi nga mikrobioma për shëndetin tonë, ai varet nga ne për shëndetin e tyre,” shtoi ai.
“Mbajtja e mikrobiomës të shëndetshme po zbulohet gjithnjë e më shumë se është shumë e rëndësishme për të gjitha organet tona – duke përfshirë zemrën dhe arteriet”, vazhdoi Dr. Lebowitz. “Ne e dimë se inflamacioni është ndoshta nxitësi kryesor këto ditë kur bëhet fjalë për kaq shumë probleme shëndetësore, veçanërisht me zemrën. Mikrobioma luan një rol të madh në luftimin e inflamacionit.”
Nga ana tjetër, Dr. Cheng-Han Chen, një kardiolog intervenues i certifikuar nga bordi dhe drejtor mjekësor i Programit Strukturor të Zemrës në Qendrën Mjekësore MemorialCare Saddleback në Laguna Hills, Kaliforni i tha MNT se:
“Ka gjithnjë e më shumë kërkime që dalin se ka një lidhje midis përbërjes së florës së zorrëve të dikujt ose mikrobiomës. Ekziston një lidhje midis llojit, shpërndarjes dhe përbërjes relative të baktereve të zorrëve që ka dikush dhe një lidhje me faktorët e tyre të rrezikut për sëmundjet e zemrës – që përfshin presionin e lartë të gjakut, kolesterolin e lartë, dhe mbipeshën.
Hulumtimet e kaluara kanë lidhur një mikrobiomë të pabalancuar të zorrëve me një rrezik në rritje për disa sëmundje kardiovaskulare, duke përfshirë sëmundjen koronare të zemrës, dështimin e zemrës, goditjen në tru, sulmin në zemër, hipertensionin dhe aterosklerozën.
Çfarë është TMAO?
Një mënyrë tjetër në të cilën mikrobioma e zorrëve mund të ketë efekte të dëmshme në zemër është përmes prodhimit të trimetilaminës-N-oksidit (TMAO).
“Kur mikrobet e zorrëve ushqehen me kolinë – që gjendet në mishin e kuq, shpendët, vezët dhe peshq të caktuar – ata prodhojnë trimetilaminë (TMA), e cila absorbohet në trup dhe shkon në mëlçi ku shndërrohet në TMAO, shpjegoi Dr. John P. Higgins, një kardiolog sportiv në Shkollën Mjekësore McGovern në Qendrën e Shkencave Shëndetësore të Universitetit të Teksasit në Hjuston (UTHealth).
“TMAO është i keq sepse lidhet me kolesterolin dhe ngushtimin e pllakave të arterieve në arteriet e rëndësishme në trup, veçanërisht në arteriet koronare që furnizojnë zemrën me gjak. Pra, njerëzit me nivele të larta të TMAO janë në rrezik më të madh të sulmeve në zemër ose goditje në tru,” vuri në dukje ai.
“Studimet kanë lidhur TMAO me aspekte të inflamacionit dhe mosfunksionimit të enëve të gjakut,” shtoi Dr. Chen.
Një studim i publikuar në tetor 2019 e lidhi TMAO me ashpërsinë e sëmundjes dhe shkallën e vdekshmërisë tek njerëzit me sëmundje të arterieve periferike.
Hulumtimet e publikuara në mars 2023 raportuan se një rritje e TMAO në plazmën e gjakut ishte një parashikues i pavarur për ngjarjet kryesore të padëshiruara kardiake dhe cerebrovaskulare te njerëzit që përjetuan infarkt akut të miokardit (sulm në zemër).
Dhe një studim i publikuar në mars 2022 lidhi nivele të larta të TMAO me goditje ishemike aterosklerotike të arterieve të mëdha.
Pse është e rëndësishme një mikrobiome e ekuilibruar mirë e zorrëve?
Duke qenë se mikrobioma e zorrëve ndikon jo vetëm në shëndetin e zemrës, por edhe në mirëqenien e të gjithë trupit, ekspertët bien dakord se ai duhet të jetë i balancuar mirë për funksionimin optimal.
“Nëse hamë ushqime që ushqejnë bakteret e mira – një dietë alkaline e pasur me fruta dhe perime – do të ushqejmë shëndetin e një mikrobiome të shëndetshme. Ngrënia e ushqimeve që përmbajnë shumë karbohidrate të rafinuara, sheqer dhe ushqime të përpunuara mund të ketë efektin e kundërt dhe të ushqejë baktere të këqija të cilat mund të shkaktojnë inflamacion që shkakton sëmundje – dhe arteriet dhe zemra nuk bëjnë përjashtim nga kjo. Nëse ka inflamacion në arterie, për shembull, kolesteroli do të ngjitet në të.”
Pse fibrat janë të shëndetshme për zemrën?
Përveç ndjekjes së një diete të shëndetshme për zemrën, ekspertët mjekësorë pajtohen se marrja e mjaftueshme e fibrave dietike kërkohet gjithashtu për të mbajtur të lulëzuar lidhjen zorrë-zemër.
“Ushqimet që përmbajnë fibra janë mjaft të shëndetshme për zemrën – të ulëta në yndyrna të ngopura, të ulëta në natrium”, shpjegoi Dr. Chen. “Dhe vetë fibra është në fakt ushqim për bakteret e zorrëve. Pra, sa më shumë fibra të keni, aq më të shëndetshme do të jenë ato”.
“Ushqimet e pasura me fibra definitivisht ulin rrezikun e sëmundjeve të zemrës dhe goditjes në tru,” tha për MNT Dr. Rudolph Bedford, një gastroenterolog i certifikuar nga bordi në Qendrën Shëndetësore të Providence Saint John në Santa Monica, Kalifroni. “Fibrat në vetvete do të ndihmojnë jo vetëm për të hequr shumë nga toksinat e këqija, por gjithashtu do të ulin nivelin e kolesterolit.”
A duhet të merrni probiotikë apo prebiotikë?
Ndërsa ngrënia e ushqimeve të duhura mund të ndihmojë në mbajtjen e mikrobiomës së zorrëve të shëndetshme, është folur shumë gjatë viteve të fundit rreth marrjes së suplementeve prebiotike dhe probiotike për të ndihmuar shëndetin e zorrëve.
Në termat më themelorë, probiotikët janë baktere të dobishme për mikrobiomën e zorrëve, ndërsa prebiotikët janë ushqim për ato baktere.
Disa ushqime janë prebiotikë natyralë – këto përfshijnë tërshërën, bananet, qepët, angjinaret, spinaqin dhe farat chia.
