Shkruan: Leonard Komani
Nëse historia na ka mësuar diçka, është që qeveritë nuk janë për të mbajtur karrigen, por për të shërbyer popullin, për të ngritur kombin dhe për të krijuar kushte ku çdo qytetar mund ti gezohet të arrdhmes. Ne, qytetarët, jemi ata që kemi përgjegjësinë e madhe për të ndeshkuar një lloj qeverisjeje që e mban Kosovën te zhytur ne mjerim, që jo vetëm bllokon, por i jep një hije të zymtë të ardhmes sonë, e cila ngadalë po bëhet më e pafuqishme dhe e vështirë për të përballuar realitetin.
Zoti kryeministër, më shumë se çdo fjalë boshe dhe çdo premtim të pamundur, qytetarët e Kosovës kërkojnë përkushtim dhe punë. Fjalët që nuk përmbushen janë të pavlera dhe premtimet e paarritura janë si retë e largëta që kurrë nuk sjellin shi mbi tokën e thatë. Kosova nuk ka nevojë për fjalë të mëdha dhe fjalime të zbrazëta që shpalosin një vizion që nuk gjen përkthim në veprim. E dimë se arka e shtetit nuk mbushet me retorikë, sikurse edhe tryezat tona nuk mund të mbushen vetëm me shpresë boshe.
Të thuash “mjaft” është një akt i vogël, por thellësisht domethënës. Është thirrja e një populli të lodhur nga fjalët e kota, nga shpërndarja e fajit dhe nga premisa të zbrazëta për të ardhmen. Zotëri kryeministër, një popull nuk menaxhohet nga zhurma, as nga arroganca. Shpresa e tij kërkon mençuri dhe veprime të përkushtuara. Nëse nuk jeni në gjendje të jepni përgjigje konkrete për kërkesat tona, ndoshta është koha për të reflektuar thellësisht mbi përgjegjësinë që mbani. Sepse ne, populli, jemi ata që e mbajmë fuqinë për të kërkuar të drejtën tonë dhe për të ndëshkuar ata që nuk na përfaqësojnë me integritet.
Një qeverisje nuk është një shfaqje për duartrokitje, por një përgjegjësi e rëndë që bart shpresat dhe sakrificat e shumë brezave. Ky popull e meriton të vërtetën dhe përkushtimin; e meriton një të ardhme që ndërtohet mbi baza të qëndrueshme, jo mbi fjalë të zbrazëta që shuhen me kalimin e kohës.
Në analizën e politikës së kryeministrit aktual të Kosovës, është e pamundur të mos vërehet qasja manipulative, e cila bazohet më shumë në veprime dhe premtime të tingëllimta sesa në rezultate konkrete për shoqërinë. Duke adoptuar një stil udhëheqës që ngjan me filozofinë e Makiavelit, lideri synon të sigurojë pushtetin dhe ndikimin përmes strategjive të mbijetesës politike, pa një përkushtim të sinqertë ndaj përparimit shoqëror.
Makivalizmi në politikë është një fenomen ku liderët nuk e shohin etikën si përparësi, duke përdorur manipulimin dhe premtime të paqarta për të krijuar një iluzion të ndryshimit. Ky fenomen i përqafuar nga kryeministri aktual ka pasoja të ndjeshme në shoqërinë kosovare, të cilat shfaqen në formën e zhgënjimit dhe mungesës së besimit publik.
Në vend që të udhëheqë me shembull dhe të fokusohet në përmbushjen e nevojave thelbësore të qytetarëve, ai ka zgjedhur një rrugë që synon të mbrojë imazhin e tij personal dhe të ruajë mbështetjen në opinionin publik. Premtimet e tij për reforma thelbësore shpesh kanë rezultuar të jenë premtime boshe, që nuk sjellin asnjë përfitim afatgjatë për qytetarët, përveçse një zhgënjim të shtuar dhe një ndjesi të dështimit kolektiv.
Shoqëria kosovare ka nevojë për liderë të cilët jo vetëm flasin për ndryshim, por që punojnë për të ndërtuar institucione funksionale, për të krijuar mundësi të reja dhe për të mbrojtur të drejtën e qytetarëve për të jetuar në një vend të sigurt dhe të zhvilluar. Liderët tanë duhet të ndjekin modele që ndërtojnë shpresë dhe mirëbesim, në vend që të përdorin strategji makiaveliste që vetëm sa e thellojnë krizën sociale dhe morale.
Nëse nuk ndryshojmë këtë paradigmë udhëheqjeje, do të vijojmë të mbetemi peng i një sistemi politik që përparon mbi bazat e manipulimit dhe jo të përparimit të mirëfilltë për qytetarët e Kosovës. Një kthesë e domosdoshme është në horizont – nevojiten liderë që mendojnë dhe veprojnë për të ardhmen e përbashkët të të gjithëve.
Fillimisht, para dy dekadave, kryeministri i tanishem u shfaq si një avokat i vendosur për ndalimin e importeve serbe, duke krijuar një retorikë kundërshtuese ndaj këtyre produkteve ose ka gabuar vend per ushtrime fizike. Megjithatë, ky qëndrim, del sot se ishte më tepër një manovër politike sesa një përpjekje e sinqertë për të përkrahur ekonominë vendore. Sot, promovimi dhe mbështetja e produkteve të Kosovës kanë rënë në harresë, duke lënë prodhuesit vendas në konkurrencë të pandershme dhe të papërkrahur.
Prej kohësh, bashkimi kombëtar ishte një temë e preferuar në agjendën e tij, që shërbente për të fituar simpatinë e votuesve dhe si duket nje llojë trushpërlarje. Sidoqoftë, kjo ide gradualisht është zhdukur nga prioritetet e tij politike, duke u vërtetuar si një premtim iluzionar që përdoret për përfitime elektorale dhe jo si një qëllim serioz. Kjo përpjekje për të premtuar një të ardhme të ndritur, ndërsa nuk arrihet as mirëqenia bazë për qytetarët, reflekton një boshllëk strategjik dhe moral.
Një nga pasojat më të rënda të qeverisjes së tij është largimi i paprecedentë i të rinjve nga Kosova. Të lodhur nga premtimet e paqëndrueshme dhe mungesa e perspektivës në vend, rinia shikon emigrimin si të vetmen rrugë për të ndërtuar një të ardhme më të mirë. Kjo ikje masive është një reflektim i drejtpërdrejtë i dështimit të politikave të tij për të krijuar kushte për zhvillim dhe mundësi për të rinjtë brenda vendit.
Duke pasur një rol të rëndësishëm ekonomik për Kosovën, diaspora shpesh është manipuluar për përkrahje përmes fjalëve joshëse, ndërsa prioritetet reale të kryeministrit nuk përputhen me nevojat e popullit brenda vendit. Në vend që të fokusohet në përmirësimin e kushteve të jetesës për qytetarët që jetojnë në varfëri ekstreme në Kosovë, ai synon të sigurojë mbështetje nga jashtë, duke i zhvendosur përgjegjësitë dhe vëmendjen. Nje form ekselente e manipulimit ne masë.
Një tjetër mangësi e rëndësishme është dështimi për të monitoruar dhe kontrolluar çmimet e produkteve esenciale për jetesë, gjë që ka bërë që qytetarët të vuajnë nga inflacioni dhe shtrenjtimi i ushqimeve bazë. Mungesa e mbikëqyrjes në këtë aspekt tregon qartë një neglizhencë të papranueshme ndaj mirëqenies së popullsisë, duke ndikuar në thellimin e varfërisë dhe vështirësitë ekonomike të përditshme.
Kjo nuk eshte asgje, sa do te ishte numri i deshtimeve qe duhet ngjyroset ne çdo cep te rrugëve.
Nuk kërkohet ndonjë analizë e thellë për të kuptuar se qeverisja aktuale, me premtime të bujshme dhe të pambështetura, nuk ka arritur të përmbushë pritshmëritë, madje ka sjellë një regres të madh për Kosovën. Mungesa e përmbushjes së premtimeve nuk është thjesht një çështje e mosrealizimit të politikave, por një arritje në një humnerë ekonomike, politike dhe sociale, e cila mund ta ketë kthyer shoqërinë kosovare pas për dekada të tëra. Dëmet janë aq të thella sa brezat e ardhshëm do të paguajnë çmimin e kësaj rënieje.
Si fillim, shifrat tregojnë një situatë të pashembullt dhe absurde, siç është suficiti, papunesia, projektet te nderprera, skandale gjithandej etj etj. Ky është një sinjal shqetësues që reflekton një papërgjegjësi morale të qeverisë aktuale ndaj qytetarëve. Kritikat e saj ndaj qeverive të mëparshme shpesh janë të ndërtuara mbi fjalë të kota dhe kritika të pabaza, ndërkohë që vetë kjo qeveri është zhytur në një nivel të thellë imoraliteti – si ekonomik, ashtu edhe social. Në vend që të krijojë politika që nxisin zhvillimin, ajo ka lejuar të thellohen problemet e vjetra dhe të krijohen të reja.
Mungesa e pjekurisë dhe përgatitjes intelektuale të individëve që janë ngarkuar me përgjegjësi të larta është dëshmuar në çdo hap të menaxhimit të situatave të rëndësishme për vendin. Kjo qeveri ka dështuar të ndërtojë një udhëheqje të bazuar në standarde bashkëkohore të menaxhimit dhe përgjegjësisë. Duke qenë dëshmitarë të këtyre veprimeve, ne shohim se kemi lejuar individë të pamoralshëm dhe të papërgatitur, pa ndjeshmëri sociale dhe përgjegjësi qytetare, të marrin në dorë fatet e popullit tonë. Këta janë njerëz të cilët nuk e kuptojnë peshën e detyrës që mbajnë dhe që, në vend të drejtimit, kanë zgjedhur të tërheqin vendin tonë drejt një të ardhmeje të pasigurt.
Në përfundim, kjo qeveri nuk është vetëm një dështim momental; është një fatkeqësi që do të ndikojë për shumë vite të tjera. Ne duhet të reflektojmë dhe të ndërgjegjësohemi për të mos e përsëritur këtë gabim. Ardhmëria jonë kërkon udhëheqës të përkushtuar dhe të përgatitur – individë që kanë vizionin dhe moralin e nevojshëm për të ndërtuar një të ardhme të ndritur për Kosovën.
Në vend që të udhëheqë me shembull dhe të fokusohet në përmbushjen e nevojave thelbësore të qytetarëve, ai ka zgjedhur një rrugë që synon të mbrojë imazhin e tij personal dhe të ruajë mbështetjen në opinionin publik. Premtimet e tij për reforma thelbësore shpesh kanë rezultuar të jenë premtime boshe, që nuk sjellin asnjë përfitim afatgjatë për qytetarët, përveçse një zhgënjim të shtuar dhe një ndjesi të dështimit kolektiv.
Në vend që të fokusohet në përmirësimin e kushteve të jetesës për qytetarët që jetojnë në varfëri ekstreme në Kosovë, ai synon të sigurojë mbështetje nga jashtë, duke i zhvendosur përgjegjësitë dhe vëmendjen.
Në epokën e dështimeve të përsëritura dhe premtimeve të pambajtura, qëndron një thirrje e thellë për reflektim mbi marrëdhënien mes udhëheqësve dhe popullit. Politika, si një art i udhëheqjes dhe një kontratë sociale, duhet të mbështetet mbi besimin e ndërsjellë. Megjithatë, kur fjalët bëhen mjet manipulimi, dhe premtimet shpërfillen, një krisje e thellë lind mes atyre që udhëheqin dhe atyre që udhëhiqen.
Populli, si kolektiv i vetëdijshëm, ka një rol të rëndësishëm si mbikëqyrës i veprimeve të liderëve. Ai (populli) duhet të bëhet një gjykatës i mençur, që dallon mes fjalëve boshe dhe veprimeve të vërteta. Një udhëheqës, që mban maskën e dijes, por që në fakt është një pseudofilosof, e humb legjitimitetin e tij përpara një populli të lodhur nga manipulimet dhe mashtrimet. E vërteta është se ndjenja e përgjegjësisë dhe autoritetit nuk është thjesht e dhënë, por e fituar. Çdo fjalë e thënë në takime publike është një refleksion i etikës dhe moralit të atij që e thotë. Ajo që nevojitet është një thirrje për veprim të vetëdijshëm dhe kritik, një angazhim për të kërkuar jo vetëm fjalë, por veprime që respektojnë dinjitetin dhe aspiratat tona si shoqëri.
Prandaj, në këtë dinamikë, populli mbetet burimi i vlerësimit për liderët e tij. A do të lejojmë që fjalët të na çojnë në rrugë të gabuara, apo do të kërkojmë veprime që reflektojnë vlerat tona të përbashkëta? Ky është një test për vetëdijen tonë qytetare dhe për fuqinë e vullnetit tonë të përbashkët.
