Presidenti serb Aleksandar Vuçiq, 52 vjeç, ka treguar se mund të pranojë planin e fundit gjermano-francez për normalizimin e marrëdhënieve me Kosovën.
Negociatorët perëndimorë i kishin dhënë atij zgjedhjen për të pranuar planin ose për të mbartur pasojat: ndërprerjen e negociatave të pranimit në BE dhe investimet e huaja.
“Nëse zgjedhja është që të marrim sanksione – dhe cili do të ishte sanksion më i keq se tërheqja e investimeve – ose, në anën tjetër, që menjëherë të pranojmë gjithçka që nënkupton anëtarësimi i Kosovës në OKB, atëherë unë jam në favor të rruga e kompromisit, sado e diskutueshme që mund të jetë”, tha Vuçiqi në një konferencë për shtyp të hënën në mbrëmje, e cila u transmetua drejtpërdrejt në televizionin serb, shkruan gazeta gjermane “Bild”.
Vuçiqit iu dha sinjali se Serbia ose do të normalizonte marrëdhëniet e saj me Kosovën ose vendi i tij mund të përballet me masa që do të shkaktonin “dëme të mëdha”.
Në një takim me përfaqësuesit e BE-së, SHBA-së, Francës, Gjermanisë dhe Italisë, Vuçiqit iu prezantua një plan i ri ndërmjetësimi.
Duke vepruar kështu, “Bild” shkruan se atij iu kërkua përfundimisht të pajtohej me këtë propozim. Megjithatë, presidenti serb nuk dha informacione për përmbajtjen e propozimit të Perëndimit, por nënvizoi se Serbia do të ishte e “izoluar” pa BE-në.
Plani gjermano-francez u bë i njohur në vjeshtën e vitit të kaluar dhe nuk u publikua kurrë zyrtarisht. Por pikat kryesore të tij janë të njohura që kur u prezantua nëpër portale.
Ndër të tjera, ai parashikon që Serbia dhe Kosova, edhe pse formalisht nuk e njohin njëra-tjetrën, pranojnë reciprokisht ekzistencën e tyre shtetërore brenda kufijve aktualë.
Si rrjedhojë, Serbia do të pushonte së penguari anëtarësimin e Kosovës në organizatat ndërkombëtare, me ndihmën aktive të Rusisë.
“Nuk flitet që ne të mbështesim anëtarësimin e Kosovës në OKB, por ne do ta pranonim de fakto anëtarësimin e saj”, tha Vuçiqi.
Nëse fjalët e Vuçiqit do të pasoheshin me vepra, do të ishte me të vërtetë një pikë kthese në politikën e Serbisë ndaj Kosovës, e cila deri më tani është bazuar në nacionalizmin serb. “Situata gjeopolitike ka ndryshuar”, tha presidenti serb.
Për shkak të luftës së agresionit rus kundër Ukrainës, ka “nervozizëm në Evropë”. “Arratisjet në oborrin tuaj të shtëpisë” nuk do të toleroheshin më.
“Nëse me të vërtetë ka një kthesë, larg nga minimi i mëparshëm sistematik i shtetësisë kosovare, atëherë kjo do të jetë një humbje e rëndë për Rusinë dhe përpjekjet e saj destabilizuese në Ballkan”, thotë për “Bild” eksperti ballkanik Konrad Clewing nga Instituti Leibniz për Studimet e Evropës Lindore dhe Juglindore.
“Putini atëherë do të ishte një nga të paktët humbës të kësaj kthese të mundshme”.
Të hënën në mbrëmje, Vuçiqi theksoi se ende asgjë nuk është vendosur. Në fund fjalën e fundit duhet ta ketë parlamenti serb dhe “ndoshta populli”.
Fakti është se plani gjermano-francez ka kohë që është bërë plan i BE-së, të cilin e kanë mbështetur edhe pesë shtetet anëtare që nuk e kanë njohur ende Kosovën: Spanja, Greqia, Rumania, Sllovakia dhe Qiproja.
“Kësaj radhe, aktorët perëndimorë kanë bërë me të vërtetë presion mbi Vuçiqin se veprimet dhe qëndrimet serbe ndaj Kosovës nuk mund të vazhdojnë më të pandëshkueshme për shkak të paqëndrueshmërisë pan-evropiane që buron nga Rusia”, tha Clewing.
