Dick Marty është kërcënuar me vdekje për më shumë se dy vjet dhe ka jetuar nën mbrojtjen e policisë. Një hetim ekskluziv nga emisioni televiziv, TempsPresent, gjurmoi fillin e një komploti që synonte eliminimin e ish-prokurorit nga Ticino dhe raportuesit për Këshillin e Evropës. Agjenti i fshehtë që zbuloi këtë plan të vrasjes u rrëfye për RTS.ch, shkruan GazetaBlic.
“Diku gjithmonë kam menduar se kjo mund të ndodhë një ditë duke pasur parasysh profesionin që kam bërë, duke pasur parasysh rastet që kam trajtuar, thotë Dick Marty në fillim të këtij dokumentari. Po, është pjesë e rreziqeve të punës, por nuk e mendoja se do të merrte përmasa të tilla”.
Por ishte raporti i tij i vitit 2011 mbi krimet e pretenduara kryera nga UÇK-ja, Ushtria Çlirimtare e Kosovës, që e futi në telashe.
Ajo që ish-prokurori mësoi nga Policia Federative e Zvicrës, në dhjetor 2020 e mahnit atë: anëtarët e nëntokës serbe, të trajnuar dhe të mandatuar nga policia dhe forcat e inteligjencës së vendit të tyre, duan që ai të vritet për të fajësuar më pas shqiptarët dhe Kosovën.
TempsPresent ishte në gjendje të takonte njeriun që dha alarmin. Me origjinë çeçene, i lindur në Kosovë, Sony (jo emri i tij i vërtetë) ka punuar për policinë serbe në vitet ’90. Për vite me radhë ai ka punuar si agjent i fshehtë për një forcë policore evropiane. Ai ka punuar disa herë edhe për policinë zvicerane dhe FedPol e konsideron atë një burim të besueshëm. “Unë mendoj se ai person më shpëtoi jetën,” thotë Dick Marty sot.
TempsPresent ishte në gjendje të rindërtonte fazat e ndryshme të kësaj afere që duket si një thriller i vërtetë.
Nëntoka dhe shërbimi i inteligjencës
Plani për vrasjen e Dik Marttt doli një ditë pas ngritjes së aktakuzës për krime lufte ndaj Hashim Thaçit, luftëtarit të UÇK-së, Ushtrisë Çlirimtare të Kosovës, i cili në ndërkohë u bë President i Kosovës. Në dhjetor 2020, agjenti i fshehtë takon K*, një anëtar i botës së krimit serb. Falë dokumenteve dhe dëshmive të pabotuara, TempsPresent ishte në gjendje të rindërtonte bisedën e tyre.
K : “Mirë që është arrestuar Hashim Thaçi. Por nuk jam i sigurt se do të dënohet (…) po e mbrojnë amerikanët. Kosovarët kanë probleme për shkak të Dik Martit. Nëse ai vritet, të gjithë do të besoni se goditja vjen nga Thaçi dhe gjykata nuk do të mund ta lirojë më atë”.
Sony: “Nuk është e lehtë të vrasësh një politikan në Zvicër”
K : “Jo, është lojë fëmijësh, armët i kam sjellë tashmë në Zvicër. Atentati do të bëhet së shpejti”.
I vetëdijshëm për rrezikun, Sony paralajmëron Fedpolin me kërkesë të policisë evropiane që e punëson atë. Më pas ai jep një emër, targa dhe numra telefoni. FedPol heton dhe zbulon se këta persona, anëtarë të grupeve kriminale, kanë lidhje me policinë lokale (xhandarmërinë) dhe shërbimet inteligjente serbe. Sipas hetimit zviceran, ata do të ishin nën urdhrat e disa elementëve të shërbimeve të inteligjencës dhe madje do të ishin trajnuar prej tyre.
TempsPresent ishte në gjendje të identifikonte të dyshuarit përgjegjës për vrasjen e Dick Marty. Ata janë nga qyteti i Nishit, në jug të Serbisë. Është veçanërisht K*, një veteran i ushtrisë serbe, i cili do t’i kishte sjellë armët në Zvicër. A*, një drejtues grupi që do të ishte pranë shërbimeve të inteligjencës dhe D*, gjithashtu veteran i ushtrisë serbe, i specializuar në atentate pa lënë gjurmë. Këta burra duket se janë zhdukur.
Në Serbi, këtë vend autoritar ku cenohet liria e shtypit, vetëm një gazetar pranoi të fliste për RTS në kushte anonimiteti: “Ende nuk kam gjetur asgjë. Nuk e di ku jetojnë, nuk e di. Nuk e di nëse punojnë akoma për policinë apo jo. Ne fakt për momentin nuk kam asnjë informacion se çfarë po bëjnë apo ku janë. Disa forca sigurie kane lidhje me krimin e organizuar. Mafia përdoret nga politikanët të bëjnë punë të pista, kjo është e sigurt”, tha ky gazetar.
Sa i përket Sony-t, i cili ende ka informatorë në Serbi, ja çfarë tha ai në tetor 2021 në mikrofonin e RTS-së: “Para disa ditësh u arrestuan, por tashmë janë liruar. Serbët po tentojnë të bindin zviceranët se tashmë janë duke u marrë me këtë çështje. Por, në fund të fundit, këta burra nuk do të shqetësohen. Në Serbi nuk mund të ndërtoni një komplot të tillë pa pasur mbrojtës të lartë”, tha ai.
Beogradi mohon
Pas javësh heshtje, një intervistë për TempsPresent ka dhënë edhe Nikolla Stojanoviq, këshilltar i kryeministrit serb. Ai nuk pranoi të përgjigjet në pyetjen nëse këta të dyshuar janë arrestuar dhe marrë në pyetje. “Në këtë fazë është informacion i klasifikuar dhe për këtë arsye nuk mund ta ndaj”. Ai gjithashtu mohoi çdo përfshirje të shtetit serb. “Unë mund t’ju jap sigurinë më të fortë të mundshme se asnjë nga institucionet tona, asnjë organ i vetëm i qeverisë sonë nuk qëndron pas një komploti për të vrarë z. Dik Marty. Ai vlerësohet shumë në Serbi,” shton ai.
Në fillim të janarit 2023, autoritetet serbe më në fund i thanë Time Present se “të gjithë të dyshuarit janë marrë në pyetje dhe se ata kanë kaluar edhe një detektor gënjeshtre”.
“Asnjëri prej tyre nuk kishte njohuri për këtë komplot,” shton Nikolla Stojanoviq në një email. “Disa njerëz as nuk e dinin se kush ishte Dick Marty.” Ai më tutje tha se “të gjitha rezultatet u janë transmetuar autoriteteve zvicerane”.
Përballë këtyre deklaratave, Fedpol mohon: “Nuk kemi marrë të gjitha informacionet për rezultatet e hetimeve të tyre”.
Dick Marty tha se ishte i zhgënjyer me mënyrën se si ka reaguar Zvicra në këtë rast: “Unë nuk i kuptoj metodat e hetimit të Prokurorit Publik të Konfederatës. Unë vetë kam qenë hetues për mjaft kohë. Për një kohë të gjatë, nuk pretendoj t’i jap mësime askujt, por më duket se metodat që janë aplikuar në rastin tim nuk janë ato që përdoren në mënyrë konvencionale”, tha Marty.
Ish-raportuesi i Këshillit të Evropës ka gjithashtu përshtypjen se Konfederata mund të kishte vepruar shumë më shpejt dhe më me efikasitet duke përdorur leva diplomatike: “Qëllimi nuk ishte në të vërtetë të më vrisnin mua. Qëllimi ishte të fajësoheshin kosovarët. Dhe kështu, pasi kishim këtë informacion, nëse do t’ua kishim përcjellë serbëve në mënyrë të matur, diplomatike, se ne e dimë saktësisht se çfarë po ndodh në vendin e tyre, duke u kërkuar nga ata që të vendosin rregull në shtëpi, , vetë qëllimi i operacionit që po zhvillohej nuk do të ishte pasur më kuptim, sepse do të ishin demaskuar”, tha Marty.
Sony, agjenti i fshehtë që zbuloi ekzistencën e një komploti kundër Dick Marty, e pagoi shtrenjtë për këtë. Në pranverën e vitit 2021, ai u detyrua të largohej urgjentisht nga Serbia për shkak të një gabimi të rëndë të bërë nga Fedpol: me emrat dhe informacionet që dispononin, policia federale bëri një kërkesë për informacion nga dega e Interpolit në Beograd. Burrat e ngarkuar për të vrarë Dick Marty-n më pas e kuptuan menjëherë se Sony i kishte tradhtuar.
“Ata e kuptuan menjëherë se ishte nga unë. Më thanë se do të më bënin copa. Pse e bëri Fedpol? Ata më skuqën! Zvicra më shkatërroi jetën”, tha ai për TempsPresent, përcjellë GazetaBlic.
