Lajme

Si do të operojnë satelitët shqiptarë “Albania 1” dhe “Albania 2”

01/05/2023 10:28
nga:N M

Satellogic Inc. kompania lider në mbledhjen e të dhënave të Vëzhgimit të Tokës (“EO”) njoftoi të mërkurën e 4 janarit vendosjen e suksesshme të katër satelitëve, të nisur me SpaceX në Stacionin e Forcave Hapësinore Cape Canaveral.

Secila prej anijeve kozmike ka kontaktuar me rrjetin e stacioneve tokësore të Satellogic-ut dhe ka konfirmuar operimin në të gjitha nënsistemet.

Misioni i SpaceX “Transporter-6” përfundoi të martën me një raketë me dy faza që i dërgoi këta katër satelitë në një orbitë të ulët.

Dislokimi përfshinte edhe satelitët “Albania-1” dhe “Albania-2”, të cilët do të mbështesin Shqipërinë në zbatim të një marrëveshjeje 3-vjeçare të konstelacionit si shërbim, të lidhur me Satellogic.

Satelitët e dedikuar do t’i mundësojnë Shqipërisë të ngarkojë dhe monitorojë territorin e saj sovran për një sërë aplikimesh, duke përfshirë menaxhimin e bujqësisë, sigurinë kufitare dhe monitorimin e mjedisit.

“Duke filluar me misionin tonë të parë në vitin 2013, çdo lëshim na ka mundësuar të zgjerojmë dhe përmirësojmë produktet dhe shërbimet për klientët që kërkojnë zgjidhje efikase dhe të përballueshme për sfidat kritike”, tha Matt Tirman, shefi i komunikimit të Satellogic.

Sipas tij, kjo nisje avancon teknologjinë dhe burimet që janë shenjë dalluese e modelit plejadë të kompanisë si shërbim për të demokratizuar qasjen në të dhëna për organizatat tregtare dhe qeveritë në mbarë botën.

Tre nga katër anijet kozmike të lëshuara janë modele të përditësuara Satellogic “NewSat Mark IV-G”.

Secila prej tyre mban një ngarkesë të strehuar në nyjen e skajit.

Sateliti i katërt është modeli i gjeneratës së ardhshme “NewSat Mark V-B”.

Kjo e fundit, është një anije kozmike me kosto më efektive që mban një përsëritje të re të një kamere multispektrale dhe hiperspektrale që do të përkthejë shkrepjet më të gjata me rezolucion më të lartë.

Për më tepër, ky satelit “NewSat Mark V-B” përmban hapësirë të shtuar në bord dhe fuqi të përmirësuar, komunikim, shtytje dhe sisteme navigimi që zgjerojnë besueshmërinë dhe cilësinë e konstelacionit të Satellogic-ut.

Palantir

Ngarkesa e strehuar në satelitët e dedikuar të Shqipërisë mund të lidhet me kompaninë amerikane “Palantir Technologies”.

Kjo e fundit prodhon software dhe është e specializuar në analitikën e të dhënave të mëdha.

Më 1 prill të vitit të kaluar, Palantir dhe Satellogic do të lëshonin në hapësirë satelitin e parë të mundësuar nga Inteligjenca Artificiale (AI) “Edge” si pjesë e misionit SpaceX Transporter 4.

Asokohe do të aktiviziohej po i njëjti model sateliti “NewSat”.

Ai do të manifestohej si kulmi i një projekti gjashtë-mujor gjatë të cilit Satellogic përshtati programin e tij të ngarkesës së pritur dhe pajisjen kompjuterike të skajshme për të drejtuar platformën e AI të Palantir-it Edge.

Projekti i përbashkët ofronte aftësi të reja të cilat do të kishin zbatueshmëri të gjerë në grupet e misioneve si në qeveri ashtu edhe në sektorin tregtar.

Arkitektura satelitore

Satellogic projekton dhe ndërton çdo komponent të satelitëve të saj (pra, kamera, kompjuterë në bord, nënsistemin e energjisë, sensorë dhe aktivizues, optikë, radio dhe sisteme shtytëse).

Çdo anije kozmike mbart një kamerë multispektrale me nënmetër dhe një kamerë hiperspektrale me 29 breza, dhe përfshin një hapësirë shtesë për ngarkesa të pronarit ose të palëve të treta.

Kjo qasje ofron një avantazh masiv në kosto dhe mundëson që ciklet më të shkurtra të shkallëzohen dhe përsëriten në mënyrë më efikase.

Për qëllime llogaritëse, kompania Palantir optimizoi softuerin për platformën Jetson të NVIDIA-s e cila funksionon brenda sistemit të ngarkesës së Satellogic.

Rrjeti i stacioneve tokësore të Satellogic do të përdoret për komunikim me Satelitin dhe sistemin Edge AI në bord.

Marrëveshja

Më 2 tetor 2022, do të nënshkruhej edhe kontrata përfundimtare mes Qeverisë shqiptare dhe kompanisë amerikane “Satellogic USA Inc”, për ofrimin e shërbimeve satelitore.

Marrëveshja, u arrit konkretisht rreth një vit pasi kryeministri shqiptar Edi Rama kishte premtuar se Shqipëria, do të kishte në hapësirë dy satelitët e saj, për monitorimin e territorit.

Nga vetë kompania amerikane, është shpjeguar për Albanian Post se si do të funksionojë gjithë infrastruktura përkatëse e ofrimit të shërbimit.

“Po, me Konstelacionin e Satellogic, Shqipëria do të përgatitet me aftësitë reaguese ndaj imazheve satelitore për të mbuluar të gjithë territorin”, tha për AP, përfaqësuesi i kompanisë, Andrew Kelly.

Sipas tij, me infrastrukturën cloud të Satellogic, Shqipëria do të ketë akses në detyra të përgjegjshme, analiza dhe shpërndarje të njohurive dhe informacionit kritik të ministri të ndryshme në vend dhe të ndërtojnë kapacitetet e ekonomisë shqiptare të hapësirës.

Me këtë marrëveshje Shqipëria do të jetë pararojë edhe mes shumë vendeve të NATO-s për teknologjinë e sovranitetit ajror.

Kelly shpjegon se me aksesin prioritar të dy satelitët: “Albania-1” dhe “Albania-2″, Shqipëria mund të përshpejtojë përfshirjen në komunitetin hapësinor.

Sipas tij, Qeveria shqiptare do të shfrytëzojë fuqinë e imazheve satelitore me rezolucion të lartë për akses dhe ndërgjegjësim në situata të ndryshme.

“Satellogic do t’i mundësojë Shqipërisë të adresojë çështjet që ajo i konsideron urgjente, si menaxhimi i bujqësisë, kulturat e paligjshme, aktiviteti i ndërtimit të paligjshëm, menaxhimi i trafikut, monitorimi i zjarreve, siguria kufitare dhe monitorimi i mjedisit”, thotë Kelly.

Çfarë parashikon kontrata?

Kontrata e firmosur mes palëve ka vlerën e gjashtë milionë dollarëve.

Vetë, Ministri i Mbrojtjes, Niko Peleshi, deklaroi se Agjencia Kombëtare e Mbrojtjes Civile do të marrë informacion mbi rrëshqitjet e tokës, lëvizjen e strukturave të rëndësisë së veçantë si: diga, ura, nivelin e ujit në liqene, basene, lumenj, numrin e godinave të shembura, sipërfaqen e zonave të përmbytura, sipërfaqen e zonave të djegura, densitetin e popullsisë e shumë të tjera.

Ajo po ashtu, do të marrë informacion mbi peshkimin detar, kontrollin e ujërave ku në raste që konstatohen shkelje të kërkesave ligjore do të marrë masa administrative nga sektori i inspektimit dhe kontrolli i peshkimit

Do të monitorohet rrjeti i kanaleve ujitëse, kulluese, kanalet e ujërave specifikisht në situata me reshje intensive, në mënyrë që të analizohet sipërfaqja e prekur në tokat bujqësore apo në zonat e banuara.

Në fushën e turizmit – e rëndësishme për ekonominë shqiptare – ajo do të shërbejë për të dhënë informacion për cilësinë e ujërave bregdetare me synim promovimin e zonës bregdetare. /Gazeta Tema