Janë bërë 11 ditë që kur serbët në veri kanë bllokuar pikat kufitare dhe rrugët atje duke vendosur barrikada.
Të bllokuar kanë mbetur dhe policë e doganierë shqiptarë.
Nga ana e serbëve nuk ka gatishmëri për heqjen e barrikadave, pavarësisht thirrjeve që janë bërë nga ndërkombëtarët.
Madje, në ditët e fundit ato janë shtuar në disa rrugë.
Në anën tjetër, KFOR-i ka kërkuar edhe pak kohë për heqjen e tyre, derisa kërkesë për sigurimin e lirisë së lëvizjes në atë pjesë i ka bërë kryeministri Albin Kurti.
Ky i fundit ka thënë se barrikadat nuk do të qëndrojnë edhe shumë gjatë.
Lidhur me çështjen e barrikadave në veri dhe zgjidhjen për to, për Gazeta Blic ka folur profesori dhe eksperti amerikan për politikën dhe çështjet e Ballkanit në Universitetin e New York-ut, Alon Ben Meir.
Ai thotë se barrikadat janë vazhdimësi e targave e dorëheqjeve të serbëve dhe Asociacionit, që u kundërshtua nga Kurti, derisa konflikti kryesor në mes Kosovës dhe Serbisë është statusi i komunave me shumicë serbe, që do të jenë pika e ndezjes edhe për shumë muaj, e sipas tij, ndoshta edhe vite.
“Çështja aktuale kontradiktore në lidhje me barrikadat që u vendosën nga kosovarët serbë në kalimin në kufirin me Serbinë është vetëm një pikë tjetër konfrontimi mes dy palëve, përgjatë vijës së targave të veturave, dorëheqja masive e policëve serbë nga institucionet, apo Asociacioni i Komunave Serbe, për të cilën Kurti kundërshtoi. Konflikti kryesor në mes të Kosovës dhe Serbisë është statusi i komunave me shumicë serbe në veri të Mitrovicës, Zubin Potok, Zveçan dhe Leposaviq, të cilat do të mbeten pika e ndezjes për muaj, nëse jo edhe për vitet në vijim”, thotë ai.
Eksperti amerikan thekson për Gazeta Blic se nuk do të ketë zgjidhje të konfliktit nëse nuk arrihet marrëveshja finale, me ndërmjetësim të BE-së dhe SHBA-ve.
“Nuk do të ketë zgjidhje për konfliktin midis vendeve për qeverisjen e kësaj zone, nëse nuk fokusohen, me mbështetjen dhe ndërmjetësimin e BE-së dhe SHBA-së, në arritjen e një marrëveshjeje përfundimtare, e cila mund të jetë një urdhër i gjatë në këtë moment të caktuar për dy arsye”, deklaron Ben Meir.
Sipas tij, Kurti dëshiron që ta ketë qeverisjen dhe pavarësinë ta afirmojë në gjithë territorin e Kosovës, përfshirë veriun e vendit, ndërsa që Vuçiq dëshiron ta minojë pavarësinë e Kosovës dhe për këtë i përdor komunat veriore që banohen nga serbët.
“Kryeministri i Kosovës, Kurti, padyshim dëshiron të afirmojë pavarësinë e vendit të tij dhe qeverisja e plotë e Mitrovicës veriore dhe pjesës tjetër të Kosovës veriore që kufizohet me Serbinë është shumë e rëndësishme si nga një këndvështrim praktik dhe veçanërisht simbolik. E njëjta gjë vlen edhe për presidentin Vuçiq të Serbisë, i cili është i vendosur të minojë pavarësinë e Kosovës, dhe ai përdor komunat e veriut të Kosovës të populluara nga serbët, ku ato kanë interesa kontradiktore për të arritur objektivin e tij”, potencon profesori amerikan për Gazeta Blic.
Alon Ben Meir vlerëson se një zgjidhje e përkohshme për t’i dhënë fund ngërçit aktual duhet të bëhet nga Borrell e Lajçak, për të vazhduar më pas bisedimet në mes të Kurtit e Vuçiq, me ndërmjetësim të SHBA-ve dhe BE-së, për një zgjidhje të përhershme, që sipas tij është që veri të ketë autonomi të plotë por që të mbetet pjesë integrale e territorit të Kosovës.
“Edhe pse duhet gjetur një marrëveshje e përkohshme që do të sjellë heqjen e bllokadës, e cila do të kërkonte përfshirjen e drejtpërdrejtë të Përfaqësuesit të Lartë të Bashkimit Evropian për Punët e Jashtme dhe Sigurinë Josep Borrell dhe Miroslav Lajçak, Përfaqësues Special i BE-së për Evropën për t’i dhënë fund ngërçit aktual, BE-ja dhe SHBA-ja duhet të mendojnë dhe të fillojnë bisedën me Kurtin dhe Vuçiqin për një zgjidhje të përhershme, e cila mund të bëjë të nevojshme që pjesa veriore e Kosovës me shumicë serbe të ketë autonomi të plotë, por të mbetet pjesë integrale e territorit të Kosovës. Është e panevojshme të thuhet se është më e lehtë të thuhet sesa të bëhet, por duke pasur parasysh realitetin në terren, vendosmërinë e serbëve të Kosovës për të mos u qeverisur nga Qeveria e Kosovës, së bashku me mbështetjen e Serbisë, duket se nuk ka zgjidhje tjetër të qëndrueshme”, shprehet ai.
Një zgjidhje që mund të marrë shumë kohë thotë se është ajo e njohjes së Kosovës nga Serbia, e për këtë jep dy arsye.
“Megjithatë, një zgjidhje e tillë, sipas mendimit tim, mund të çojë përfundimisht në njohjen e Kosovës nga Serbia, por kjo do të marrë kohë për dy arsye kryesore. Së pari, qeveria serbe, qoftë ajo e udhëhequr nga presidenti aktual Vuçiq apo ndonjë president tjetër në të ardhmen, duhet të përgatisë publikun për një rezultat të tillë përfundimtar. Së dyti, presidenti rus Putin, i cili ushtron ndikim të jashtëzakonshëm te Vuçiç, do të duhet të jetë jashtë pushtetit dhe lufta në Ukrainë përfundoi përpara se tensioni të mund të ulet, të cilin ai e nxit qëllimisht për të destabilizuar Ballkanin. Pasi të plotësohen këto dy kushte, ato do të ulin në mënyrë dramatike tensionin dhe do të krijojnë një atmosferë politike që do të jetë shumë më e favorshme për të negociuar një rezultat përfundimtar. Është e panevojshme të thuhet se dhënia e autonomisë së plotë zonave me shumicë serbe të veriut të Kosovës – Mitrovicës veriore, Zubin Potokut, Zveçanit dhe Leposaviqit – do të shihet si një koncesion i madh për Serbinë. Megjithatë, unë nuk shoh asnjë zgjidhje tjetër politike të qëndrueshme për konfliktin”, potencon Ben Meir.
Krejt në fund, ai vlerëson se Kosova dhe Serbia duhet të bëhen anëtare të BE-së.
“Në analizë të fundit, Serbia dhe Kosova duan të bëhen anëtare të BE-së. Zgjidhja e konfliktit të tyre mbi këtë bazë u ofron të dyja palëve një rrugëdalje që të shpëtojnë fytyrën dhe hapin derën gjerësisht për integrimin e tyre në komunitetin e BE-së”, përfundon eksperti amerikan./Gazeta Blic/
